Logopedia Grażyna Stefaniak

Informator logopedyczny dla rodziców

 

Mowa jest głównym sposobem porozumiewania się ludzi, a jej prawidłowy rozwój stanowi podstawę kształtowania się osobowości. Jeśli proces rozwoju mowy przebiega bez zakłóceń, dziecko prawidłowo rozumuje, rozwija myślenie abstrakcyjne i poszerza słownictwo.

Potrafi również formułować wypowiedzi zgodnie z zasadami gramatyki.

Zadanie intensywnego przygotowania dziecka do szkoły polega między innymi na roztaczaniu opieki nad kształtowaniem się mowy, tak aby była ona już dojrzała, gdy dziecko rozpocznie naukę w szkole. Rodzice powinni stymulować rozwój mowy dziecka, aby mogło ono później sprostać szkolnym wymaganiom.

Zapobieganie wadom wymowy i ich korekcja to przede wszystkim uchronienie dzieci przed trudnościami i niepowodzeniami szkolnymi. Dziecko źle mówiące najczęściej pisze z błędami, słabo czyta, boi się publicznych wystąpień i zazwyczaj nie potrafi swobodnie się wypowiadać.

W przypadku zaburzeń mowy bardzo ważne jest jak najszybsze podjęcie terapii logopedycznej. Niezbędna jest również ścisła współpraca rodziców z logopedą.         

Jak rozwijać mowę dziecka?

Należy pamiętać, aby nie zmuszać dziecka do zbyt wczesnego wymawiania trudnych głosek.

Dziecko zmuszane do poprawności często zaczyna zniekształcać głoski. Powstają w ten sposób błędne nawyki artykulacyjne, trudne do zlikwidowania.

Kilka praktycznych rad:

■■ w obecności dziecka starajmy się wypowiadać w sposób prawidłowy i staranny; podczas rozmowy z dzieckiem unikajmy języka dziecinnego (spieszczania);

■■ wykazujmy zainteresowanie wypowiedziami dziecka, zadawajmy dodatkowe pytania  (nie należy tłumić jego skłonności do mówienia uwagami i obojętnością);

■■ nie zaniedbujmy chorób uszu u dziecka, gdyż nieleczone mogą powodować niedosłuch, a w konsekwencji prowadzić do wad wymowy. Niemniej ważne jest wyeliminowanie hałasu z otoczenia dziecka, na przykład głośnej muzyki;

■■ jeśli dziecko ma nieprawidłową budowę narządów artykulacyjnych (wady zgryzu, rozszczepy warg, podniebienia, zbyt krótkie lub przyrośnięte wędzidełko podjęzykowe) konieczne jest zapewnienie opieki lekarza specjalisty, gdyż wady te są przyczyną zaburzeń mowy;

■■ starajmy się dużo z dzieckiem rozmawiać. Czytajmy dziecku lektury odpowiednie do jego wieku, opowiadajmy bajki. Dobrym pomysłem jest również wspólne oglądanie filmów, a później rozmawianie o nich z dzieckiem.

Jak współpracować z logopedą?

Po każdorazowych ćwiczeniach logopeda przekazuje wskazówki dotyczące tego, jak pracować z dzieckiem w domu. Skuteczność terapii w znacznej mierze zależy od stosowania się do tych zaleceń. Rodzice powinni powtarzać z dzieckiem opracowany materiał, ponieważ logopeda może przejść do następnego etapu tylko wtedy, gdy wcześniejsze ćwiczenia zostały dobrze utrwalone.

W ramach ćwiczeń domowych bardzo ważna jest systematyczność. Lepsze i szybsze efekty osiąga się, gdy ćwiczymy codziennie przez 15 minut, aniżeli raz czy dwa razy w tygodniu po godzinie. Systematyczne powtarzanie materiału jest bardzo ważne.

Z ćwiczeniem poprawnej wymowy jest jak z nauką jazdy samochodem. Początkujący kierowca musi bardzo koncentrować się na jeździe, kontrolować wszystkie czynności,

na przykład zmiany biegów. Z czasem, gdy nabywa doświadczenia, a zmiana biegów jest powtarzana setki razy, kierowca zaczyna prowadzić samochód automatycznie, nie zastanawiając się,